Trzymajmy się morza
Stanisław Staszic

104. rocznica powstania Flotylli Pińskiej – obchody w Ostrołęce

Dnia 19 kwietnia przypada 104 rocznica powstania Flotylli Pińskiej – formacji, która, w okresie międzywojennym,  stanowiła istotny element Marynarki Wojennej RP – operujący na akwenach śródlądowych Rzeczypospolitej Polskiej. 19 kwietnia 2023, Okręg Mazowiecki Ligi Morskiej i Rzecznej zorganizował obchody tego wydarzenia w Ostrołęce.

Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej (do 17. X. 1931: zwana Flotyllą Pińską) – w okresie międzywojennym była flotyllą rzeczną wchodzącą w skład Marynarki Wojennej RP, stacjonującą w mieście Pińsku (na Polesiu, kresy wschodnie) na rzece Pinie. Flotylla operowała na następujących wodach: Na tzw. „morzu pińskim” – w dorzeczu Prypeci oraz na rzekach: PrypećPinaStrumień. Poza tym, jednostki pływające Flotylli Rzecznej operowały na rzekach Muchawiec, Bug, Narew, Wisła zarówno w czasie ćwiczeń jak i w trakcie działań bojowych.  Chrzest bojowy Flotylli Pińskiej przypadł na lata 1919-1920 – okres Wojny Polsko-Bolszewickiej, w których siły formacji przyczyniły się do znacznych strat agresora i miały znaczny wpływ na ostateczny wynik konfliktu zbrojnego. Siłę bojową Flotylli stanowiły monitory (opancerzone jednostki rzeczne), kutry uzbrojone (w tej grupie również CKU – ciężkie kutry uzbrojone), kanonierki, motorówki oraz tzw. „glisery”, czyli ślizgacze. Dodatkowo, znaczącym elementem wsparcia była Rzeczna Eskadra Lotnicza, której głównymi zasobami były tzw. „łodzie latające” oraz hydroplany. Poza tym, w inventorium Flotylli Pińskiej, znajdowały się statki sztabowe, trałowce, statek sanitarny, jednostki pomocnicze tj. holowniki, krypy amunicyjne, paliwowe, mieszkalne, nurków oraz pływająca kantyna. Szczegóły dotyczące flotylli rzecznych II RP można znaleźć w opracowaniach naukowych kmdr prof. dr hab. Józefa DYSKANTA.

Dowódcami Flotylli byli

  • mar. Jan GIEDROYĆ – od 19 kwietnia 1919 do 16 marca 1920
  • mjr mar. Edward SADOWSKI – od 16 marca do 2 lipca 1920
  • ppłk mar. Jerzy WOŁKOWICKI– od 2 lipca do 2 sierpnia 1920
  • por. mar. Marian WOLBEK – od 2 marca 1922 do 22 października 1924
  • kmdr por. Władysław BLINSTRUB – od 23 października 1924 do 25 lutego 1927
  • kmdr Witold ZAJĄCZKOWSKI– od 25 lutego 1927 do 6 października 1939. Ostatni dowódca Flotylli Rzecznej był określany przez ówczesnych jako „Książę Polesia”.

Wielu oficerów jak i marynarzy Flotylli Rzecznej walczyło później w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie zwłaszcza w Polish Naval Detachement w Wielkiej Brytanii. W tej grupie, znalazł się również pochodzący z Wyszkowa ppor. mar. Kazimierz DEPTUŁA
(1907-1992), marynarz konwojów atlantyckich, Honorowy Członek Ligi Morskiej, odznaczony m. inn. Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim OOP oraz brytyjskimi Atlantic Star, Africa Star, Defence Medal, War Medal i wieloma innymi.

Aby upamiętnić dzień powstania Flotylli Pińskiej, w godzinach porannych dnia 19 kwietnia 2023, Prezes Okręgu Mazowieckiego kpt. ż. ś. mgr Andrzej POTAPOWICZ oraz Sekretarz mgr Hanna POTAPOWICZ wraz z młodzieżą szkolną ze Szkoły Podstawowej w Rzekuniu, złożyli wiązanki kwiatów na grobie kpt. mar. Władysława GALIŃSKIEGO – oficera Flotylli zmarłego tragicznie w okresie okupacji, pochowanego na Cmentarzu Parafialnym
w Rzekuniu – obok miejsca pochówku Marynarzy i Ułanów poległych w Wojnie Polsko-Bolszewickiej w roku 1920.

Z okazji 104 rocznicy powstania Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej, w dniu 19 kwietnia 2023 (środa) o godzinie 18.00 w Ostrołęckiej Farze, została odprawiona okolicznościowa msza, gdzie głównym celebransem był Kapelan Krajowy Ligi Morskiej i Rzecznej ks. kan. dr Waldemar KRZYWIŃSKI. Na uroczystość przybyli miedzy innymi: mgr Wiesław SZCZUBEŁEK – Dyrektor Zarządu Zlewni Ostrołęka PG WODY POLSKIE, mgr Krzysztof PARZYCHOWSKI – V-ce Starosta Ostrołęcki, mgr Wojciech ZARZYCKI – Przewodniczący Rady Miasta Ostrołęki, mgr Piotr LIŻEWSKI – Przewodniczący Rady Powiatu Ostrołęckiego, por. Grzegorz SÓL – przedstawiciel Wojskowego Centrum Rekrutacji, kom. Piotr GÓRALCZYK – przedstawiciel Komendy Miejskiej Policji, st. bryg. dr inż. Grzegorz PRAGACZ – b. Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej, st. bryg. mgr inż. Janusz GŁOWACKI – Prezes Zarządu Oddziału Związku Ochotniczych Straży Pożarnych oraz
por. k. o. Jan GRZYB i Pan Andrzej FALKOWSKI – reprezentujący Grupy Rekonstrukcyjne 5. Pułku Ułanów Zasławskich, dr Jerzy KIJOWSKI – V-ce Prezes Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego oraz harcmistrz Janusz GAWROŃSKI – były Komendant Hufca ZHP w Ostrołęce. Okręg Mazowiecki Ligi Morskiej i Rzecznej reprezentowali kpt. ż. ś. mgr Andrzej POTAPOWICZ – Prezes, kmdr dr Józef KOWALEWSKI V-ce Prezes oraz sternik morski mgr Hanna POTAPOWICZ – Sekretarz.

Na szczególną uwagę i uznanie zasługuje znakomita okolicznościowa homilia wygłoszona przez Kapelana Krajowego LMiR  ks. kan. dr Waldemara KRZYWIŃSKIGO, która miała charakter wykładu akademickiego obejmującego zarówno elementy aksjologii jak i historii najnowszej. We mszy uczestniczyła również młodzież przygotowująca się do Sakramentu Bierzmowania. Dla tych młodych ludzi, wystąpienie Kapelana Krajowego LMiR stało się również elementem dodanej wartości kognitywnej.

Szczególne wyrazy uznania za pomoc w organizacji środowego wydarzenia patriotyczno-religijnego należą się ks. kan. dr Wiesławowi BIAŁCZAKOWI – Proboszczowi Fary Ostrołęckiej oraz dr inż. Stanisławowi KUBŁOWI – Staroście Ostrołęckiemu oraz mgr Krzysztofowi PARZYCHOWSKIMU – V-ce Staroście.

Wykonawca: