Trzymajmy się morza
Stanisław Staszic

Z Czerwińska do Kępy Polskiej cz. 6 (Tratwa Pielgrzym retrospekcja)

Na nabrzeże w Czerwińsku dociera duża grupa kajakarzy. Wśród nich Grzegorz Nowosielski burmistrz Wyszkowa. Jest też Marcin Gortat burmistrz Czerwińska. Trwa naprawa uszkodzonego masztu. Załogę zasila Marek z Warszawy i Jurek ,,nadworny” fotoreporter. Wszyscy zabiegani, ręce pełne roboty. Przypływają tradycyjne łodzie wiślane z Czerwińska. Będą nam towarzyszyć do Wyszogrodu. Dociera również ekipa telewizyjna. Ostatnie wywiady, pamiątkowe zdjęcia i w drogę. Rzucamy cumy i kierujemy się na przeciwległy brzeg. Po 3 – 4 kilometrach od Czerwińska przed nami ukazuje się w oddali most drogowy w Wyszogrodzie – jest to sygnał, ze do Kępy Polskiej już niedaleko. W średniowieczu Wyszogród podobnie jak Czerwińsk i Zakroczym był bardzo znaczącym miastem, stolicą ziemi wyszogrodzkiej, znajdował się tu również duży port na Wiśle. Stary drewniany most na Wiśle w Wyszogrodzie został zbudowany przez Niemców w 1916 roku, później był wielokrotnie przebudowywany. Wykonano go z drewna pochodzącego z Puszczy Kampinoskiej, miał długość 1300 m i liczył 60 przęseł. Most został rozebrany pod koniec 1999 roku, do tego czasu był uważany za najdłuższy most drewniany w Europie. Dzisiaj prawie nic z niego nie pozostało, a szkoda bo byłby nie lada atrakcją turystyczną. Mijamy witacz ,,Wyszogród”.

Pożegnanie z wodniakami z Wyszogrodu. Około 500 metrów niżej majaczy sylwetka nowego mostu leżącego na białych, betonowych podporach. W zasięgu wzroku ujściowy odcinek Bzury, liczne oczka, kilkukilometrowa łacha, jak tu nazywają stare koryto Wisły. Po lewej burcie starorzecze Wisły i Rezerwat przyrody Kępa Rakowska. Jest to rezerwat faunistyczny stanowiący ostoje lęgowe rzadkich i ginących ptaków, m.in. sieweczki rzecznej, rybitw i mew. Dalej na 599 km Wisły położone są dwa rezerwaty faunistyczne utworzone w 1994 r.: „Kępa Antonińska” (powierzchnia 475 ha i na 602 km „Wyspy Zakrzewskie” (powierzchnia 310 ha). Są to rezerwaty obejmujące wyspy i piaszczyste ławice. Przedmiotem ochrony są ostoje lęgowe rzadkich i ginących w Polsce ptaków siewkowych. Oprócz rezerwatów istnieją pomniki przyrody. Na uwagę zasługuje między innymi: orzech czarny i dęby szypułkowe w Podgórzu, jesion wyniosły w Małej Wsi, aleja bukowa i cis pospolity w Brodach Małych. Obserwujemy brzegi. W oddali ujście Mołtawy. Ma ona swój początek w okolicach Ciołkowa, płynie przez Wysoczyznę Płońską i Kotlinę Warszawską. Najciekawszy jest jej odcinek końcowy pięknie meandrujący. Dawniej były tu liczne młyny wodne. 607 km – wodowskaz pomiarowy Kępa Polska. Na brzegu witają nas Wójt Gminy Bodzanów Jerzy Staniszewski i Sołtys Kępy Polskiej – Renata Dąbrowska. Są też mieszkańcy. Na plaży cumuje statek turystyczny Wodnik II. Na jego pokładzie przygotowano prawdziwą ucztę. Lokalne smakołyki, królewski poczęstunek. Do naszego grona docierają kapitanowie Stanisław Fidelis i Jerzy Pielaciński. Opowiadają o Wiśle, żegludze i ludziach tu żyjących. Kępę Polską znamy z komunikatów radiowych o stanie wody na Wiśle. To mała miejscowość turystyczno-rekreacyjna w XVI w. należała do Kępskich Bolesta herbu Jastrzębiec. W XVII w. jej właścicielami byli Lasoccy. W 1658 r. Władysław Lasocki otrzymał prawo ustanowienia w Kępie Polskiej miasta. Z prawa tego nie skorzystał. Potem właścicielami Kępy byli Nakwascy. Henryk Nakwaski brał udział w powstaniu listopadowym, po upadku którego wyemigrował do Francji. Władze carskie skonfiskowały jego majątek. Rodzicom Henryka udało się jednak wykupić majątek z rąk carskich. W skład majątku Henryka Nakwaskiego wchodziły: Kępa Polska, Kępa Niemiecka, Kępa Białobrzegi oraz wyspy na Wiśle: Zajączek i Parzyca. Jednym z najstarszych obiektów jest kościół pw. św. Klemensa. Zbudowany w latach 1763-1785 z fundacji podkomorzego wyszogrodzkiego Klemensa Nakwaskiego, wiąże się z legendą. Jak głosi wieść około roku 1700 rybacy lub pastuszkowie spostrzegli, że Wisłą płynie pod prąd rzeki obraz. Wyłowili go. Na obrazie ujrzeli scenę Zwiastowania Najświętszej Marii Pannie. Obraz uznano za cudowny i przechowywano w domu nad rzeką. W miejscu domu w 1728 r. zbudowano kaplicę. Kaplicę oddano pod opiekę ojców benedyktynów z Płocka. Po wybudowania kościoła, w 1785 r. obraz Zwiastowania umieszczono w ołtarzu głównym kościoła w Kępie Polskiej. Sam kościół jest późnobarokowy, murowany, jednonawowy, salowy. Fasadę dzielą pilastry toskańskie. Jest ona zwieńczona szczytem na cokole ujętym spływami lutowymi. Wchodząc do świątyni zwrócić należy uwagę na tablicę pamiątkową umieszczoną nad wejściem. We wnętrzu liczne epitafia rodziny Nakwaskich oraz klasycystyczny nagrobek rodziny z 1816 r. W 1849 r. Jakub Tatarkiewicz wykonał dwa klasycystyczne nagrobki Jana i Łukasza Nakwaskich w formie stel. Przedstawiają one postacie żałobnic gaszących pochodnie życia. W ołtarzu głównym cudowny, legendarny obraz Zwiastowania zwany Matką Boską Kępską. Obraz jest zasłaniany. Na zasłonie obraz św. Klemensa. Pozostałe wyposażenie kościoła późnobarokowe z końca XVIII w. Obok kościoła czworoboczna, drewniana dzwonnica słupowa z 1897 r. i kaplica drewniana o konstrukcji zrębowej, oszalowana, z dachem namiotowym krytym gontem. Za kościołem warto spojrzeć z wału przeciwpowodziowego na ładną panoramę Wisły. Niedaleko znajduje się punkt pomiaru stanów wody na rzece.

Wcześnie rano ruszamy dalej. Port docelowy Płock.

Marek Padjas

Wykonawca: